برگرفته ازکتاب مدیریت کسب وکار
عوامل موثر در قدرت تصمیم گیری چه می باشد توضیح دهید؟
1- نوع مسئله یا مشکل:
در مورد سهولت تصمیم گیری ، نوع مشکل نقش اساسی
دارد. مشکلات کوچکتر معمولاخیلی راحت تر حل می شوند، چون تصمیم گیری در مورد آنها
راحت تر صورت می گیرد. اما مشکلات پیچیده تر به لحاظ نیازی که به اطلاعات تخصصی تر
دارند و اغلب چند جنبه مختلف از زندگی فرد را شامل می شوند، با روند کند تصمیم
گیری مواجه هستند. علاوه بر این، مشکلاتی نیز وجود دارند که زمان در تصمیم گیری
برای آنها بسیار اهمیت دارد، به طوری که در یک مدت زمان کوتاه، باید تصمیم گیری
مهمی را انجام داد. در مورد این نوع موارد، توجه به قدرت تصمیم گیری و بالابردن
توان آن حائز اهمیت است.
2- آشنایی
فرد با موضوع مورد تصمیم گیری:
هرچه فرد اطلاعات و آگاهی های بیشتری در زمینه
موضوع مورد تصمیم گیری داشته باشد، قدرت تصمیم گیری او بالاتر خواهد بود. آنچه که
در اکثر موارد فرد را با شکست یا اشتباه مواجه می سازد، نداشتن اطلاعات و تخصص
کافی می باشد. به عنوان مثال، مسئله تصمیم گیری در مورد انتخاب رشته تحصیلی، نمونه
ای از مواردی است که نیاز به داشتن اطلاعات از شرایط رشته ها دارد. اگر فرد شناخت
کاملی از رشته تحصیلی مورد نظر خود نداشته باشد،به احتمال زیاد، انتخاب درستی که
با زمینه علایق و استعدادهای او همخوانی داشته باشد، نخواهد داشت.
3- اعتماد
به نفس و قدرت تصمیم گیری :
افرادی که دارای اعتماد به نفس بالایی هستند، از
قدرت تصمیم گیری بالاتری برخوردارند و در شرایط بحرانی قادر به تصمیم گیری های
مناسب می باشند. در حالی که افراد دارای اعتماد به نفس پایین ، اغلب در تصمیم گیری
های خود دچار مشکل می شوند. آنها شاید برای امور خیلی جزئی ، زمان خیلی زیادی صرف
کنند تا تصمیم گیری لازم را انجام دهند و برخی حتی از شرایطی که آنها را ناگزیر از
تصمیم گیری می کند، فرار می کنند. به همین علت است که این افراد ریسک پذیری کمتری
از خود نشان می دهند.
4- افسردگی
و قدرت تصمیم گیری :
در میان تمام علائمی که افسردگی
دارد، ناتوانی در تصمیم گیری، از علائم اساسی است. فرد افسرده حتی برای مسائل جزئی
روزمره ، فاقد قدرت تصمیم گیری است. بی حوصلگی و خلق پایین او ، قدرت تصمیم گیری
او را تحت الشعاع قرار می دهد و این مسئله زمانی شدت پیدا می کند که ناامیدی در
فرآیند تصمیم گیری او دخالت می کند. فرد افسرده امیدواری کمتری به آینده دارد.
بنابراین با بدبینی با مسائل برخورد می کند و توجه بیش از حد به ابعاد منفی مسائل،
او را از تصمیم گیری مناسب محروم می سازد. او از هر کاری که نیاز به صرف انرژی ،
چه کم و چه زیاد دارد، دوری می کند. تصمیم گیری، فرآیندی است که به انرژی فکری
زیادی نیازمند است.
5- اضطراب و
قدرت تصمیم گیری :
اضطراب بر روی بسیاری از
فرآیندهای ذهنی انسان تاثیر مخرب دارد. شاید معروف ترین تاثیر اضطراب ، روی حافظه
باشد؛ زمانی که دانش آموز احساس می کند در پاسخ به سوالی که آشنایی کاملی با آن
دارد، حافظه اش از کار می افتد و احساس می کند هیچ مطلبی به ذهنش نمی رسد، همین
اتفاق در فرآیند تصمیم گیری می افتد. اولااضطراب مانع از آن می شود که فرد بتواند
از اندوخته های ذهنی خود ، از تجارب و اطلاعات خود در فرآیند تصمیم گیری استفاده
کند، چون هیچ مطلب و تجربه ای که برای او یاری کننده باشد، به ذهنش نمی رسد و آنچه
به ذهنش می رسد، بسیار دست و پا شکسته و فاقد سودمندی لازم است. از سوی دیگر،
اضطراب، نگرانی فرد را از احتمال شکست، افزایش و قدرت ریسک پذیری او را کاهش می
دهد و اجازه نمی دهد که او در کمال آرامش تمام جوانب را مورد بررسی قرار دهد. از
این رو فرد مضطرب، یا خیلی عجولانه تصمیم می گیرد و یا به قدری تصمیم گیری را
طولانی می کند که فرصت های طلایی را از دست می دهد.
6- آشنایی با روال منطقی تصمیم
گیری :
تصمیم گیری همچون حل یک مسئله ریاضی از فرمول ها و مراحل منظمی تبعیت می کند. آشنایی فرد با روند تصمیم گیری منطقی، احتمال موفقیت او را افزایش خواهد داد. فرد با آگاهی از اینکه روال تصمیم گیری او درست است، با قدرت و اعتماد بیشتری عمل خواهد کرد و خواهد توانست تمام جوانب قضیه را مورد بررسی و کنکاش قرار دهد. روال منطقی تصمیم گیری هرچند از فردی به فرد دیگر می تواند متفاوت باشد، اما از یک اصول کلی تبعیت می کند که فرد را به نتیجه گیری و اتخاذ تصمیم مناسب رهنمون می کند.
